ว่าด้วยเรื่องกาแฟในกลุ่ม"ซีแอลเอ็มวี"

           ในการเดินทางสำรวจกลุ่มประเทศ CLMV ในครั้งนี้ เนื่องจากนักวิจัยในทีมเราส่วนใหญ่เรียกว่าเป็นนักดื่มกาแฟตัวยงกันทั้งนั้น ดังนั้นในการเดินทางผ่านเข้าไปในแต่ละประเทศ นอกจากจะเข้าไปทำงานกันแล้วเรายังมักหาโอกาสที่ว่างไปเดินเล่นเพื่อหากาแฟดื่มกันตลอดเวลาที่มีเวลาว่าง ซึ่งดูเหมือนว่าร้านกาแฟจะเป็นที่พักผ่อนและคลายเครียดในการทำงานได้เป็นอย่างดี และในทางตรงกันข้ามก็มักจะได้งานใหม่ๆเพิ่มขึ้นมาจากร้านกาแฟด้วยเช่นกัน 

     ซึ่งในเมืองไทยเราทุกวันนี้ก็อย่างที่เราๆท่านๆเห็นว่ามีร้านกาแฟผุดขึ้นเป็นดอกเห็ดแบบทุกหัวมุมถนนบวกกับในร้านสะดวกซื้อเองก็มีการขายกาแฟคั่วบดเพิ่มเข้ามาอีกยังไม่รวมถึงสถานีบริการน้ำมันและแบบรถเคลื่อนที่อีก ดังนั้นกาแฟจึงดูเหมือนเครื่องดื่มยอดนิยมและอาจจะเป็นแฟชั่นแบบกลายๆไปควบคู่กัน ซึ่งในพื้นที่ประเทศลาวโดยเฉพาะลาวตอนใต้บนที่ราบสูงโบโลเวนที่เป็นที่สูงอากาศเย็นและเป็นพื้นที่ที่เคยเป็นภูเขาไฟมาก่อนจึงเป็นพื้นที่ปลูกกาแฟที่เหมาะสมมาก 

        ตอนที่ทีมเราขึ้นมาดูพื้นที่ปลูกกาแฟของปากซองไฮแลนด์ตรงนี้ จึงทำให้เราไม่พลาดในการชิมกาแฟคั่วบดที่ผลิตได้จากพื้นที่นี้ ซึ่งก็ต้องยอมรับว่าผลผลิตกาแฟอราบิก้าจากพื้นที่นี้มีรสชาติที่ดีเยี่ยมน่าจะเป็นที่ชื่นชอบของคอกาแฟ ซึ่งบริเวณนี้เป็นเสมือนสามแยกในลาวที่แยกไปไทย เวียดนาม และกัมพูชา นักท่องเที่ยวที่ผ่านไปผ่านมาบริเวณนี้ จึงมีมากและก็จะแวะดื่มกาแฟที่นี่กัน อาจจะเรียกว่าเป็นกาแฟที่เป็น signature ของลาวใต้เลยก็ได้ ซึ่งก็มีตั้งแต่เกรดที่ขายจนถึงที่ต้องประมูลกัน 

        และได้รับการยืนยันว่าผลผลิตกาแฟจากพื้นที่นี้จะได้ชิมกันก็แค่ตรงนี้เพราะผลผลิตที่ได้จะส่งออกต่างประเทศเท่านั้น ตัวผมเองผ่านบริเวณนี้มาสามสี่ครั้งก็ต้องซื้อกลับไปทุกครั้ง จะว่าไปก็เป็นโอกาสที่ดีของทีมเราที่ได้มีโอกาสชิมกาแฟดีๆที่เราชื่นชอบกัน 

      ส่วนถ้าเป็นที่กัมพูชานั้นตอนเราเดินทางผ่านเมืองต่างๆเรียกได้ว่าถ้าจะมองหากาแฟประเภทคั่วบดดื่มกันนี่ต้องเป็นในเมืองจริงๆถึงมีร้านกาแฟแบบนี้ให้เราชิมกันได้ ตอนอยู่ในพนมเปญทีมเราได้มีโอกาสได้เข้าร้านกาแฟคั่วบดและสำรวจผลิตภัณฑ์ว่าเป็นผลิตของกัมพูชาเองหรือไม่ ซึ่งน้องบาริสต้าในร้านได้ให้ข้อมูลว่าเป็นกาแฟจากเมืองมัณฑลคิรี ซึ่งเป็นแหล่งใหญ่ในการปลูกกาแฟของกัมพูชา ซึ่งพวกเราเองก็ไม่คุ้นชื่อกันเท่าไร เพราะกัมพูชาเองก็ไม่ได้มีชื่อเสียงในการผลิตกาแฟถ้าเทียบกับเพื่อนบ้านอย่างลาวและเวียดนาม 

       แต่ไหนๆมาจนถึงร้านที่มีกาแฟของท้องถิ่นแล้วก็เลยต้องขอชิมกันหน่อย อันที่จริงถ้าเทียบดูจากเมล็ดกาแฟ กลิ่น และสอบถามถึงกรรมวิธีการคั่วและบดแล้ว ก็น่าจะเป็นกาแฟเกรดที่ใช้บริโภคกันในประเทศได้แต่ถ้าจะไปเทียบกับลาวและเวียดนามคงยังห่างไกลในเรื่องของคุณภาพแต่ผลิตภัณฑ์กาแฟของกัมพูชาก็มีครบถ้วนทั้ง อาราบิก้า โรบัสต้ารวมถึงกาแฟขี้ชะมดด้วยเช่นกัน 

     ส่วนกาแฟของเมียนมาร์นั้นเราก็ได้ลองชิม แต่เป็นกาแฟคั่วบดประเภทที่ต้องมานั่งชงกันเองเราะไม่มีโอกาสได้นั่งดื่มกันในร้าน เนื่องจากมีเวลาน้อยประกอบกับหาร้านกาแฟได้ค่อนข้างยากหรือทีมเราไปไม่ถูกที่ก็ไม่รู้ จึงทำให้พลาดโอกาสดีๆไป แต่ก็ได้ข้อมูลว่าต้องดื่มกาแฟที่ปลูกในพื้นที่ราบสูงแถบรัฐฉานและมัณฑะเลย์ ซึ่งเป็นพื้นที่ผลิตกาแฟชั้นดีของพม่า หลังจากเราได้ชงเองชิมเองแล้วก็ต้องบอกว่าเป็นกาแฟที่มีรสชาติใช้ได้เลยทีเดียว 

     เท่าที่เราได้สำรวจตลาดกาแฟคั่วบดในแถบนี้จะพบว่าเมียนมาร์กับลาวดูจะมีตัวผลิตภัณฑ์กาแฟค่อนข้างมากแบ่งเป็นหลายประเภทและหลายเกรดให้บริโภคกัน แต่สำหรับในเวียดนามการดื่มกาแฟดูจะเป็นวัฒนธรรมในชีวิตประจำวันไปแล้ว ดังนั้นในเวียดนามเราจึงหากาแฟดื่มง่ายในแบบฉบับของคนเวียดนามและมีผลิตภัณฑ์กาแฟที่หลากหลายตั้งแต่กาแฟสำเร็จรูปไปจนถึงกาแฟขี้ชะมดที่มีราคาค่อนสูง แต่ในทุกที่สิ่งที่เหมือนกันหมดในประเทศกลุ่ม CLMV ก็คือร้านกาแฟได้เปลี่ยนแปลงเป็นไปมากกว่าร้านกาแฟ กลายไปเป็นที่พักผ่อน ที่นัดพบ ที่ท่องเที่ยว ที่ถ่ายรูปไปตามกระแสสื่อสังคมออนไลน์ไปโดยปริยาย!