ไม้ประดับ เพื่อการประกวด...

     งานอดิเรกของหลายๆคนอาจเริ่มต้นที่แตกต่างกัน บางคนเริ่มต้นจากการเดินทาง พักผ่อน เที่ยวชมงานตามสถานที่ต่าง ๆ แล้วประทับใจในกิจกรรมที่ผู้จัดมักหาสิ่งดึงดูดใจให้ผู้เข้าชมงานรู้สึกตื่นตาตื่นใจ และหนึ่งในกิจกรรมที่ได้รับกาารตอบรับดีเป็นอย่างยิ่งคือการประกวดผลิตผลทางการเกษตร รวมถึงไม้ดอกไม้ประดับ ที่ทั้งงานขนาดเล็กไปจนถึงงานขนาดใหญ่ ที่จะใช้เป็นจุดเด่นของงาน อาจเนื่องจากที่ไม้ประดับมีปลูกอย่างแพร่หลาย

         ไม่ต้องคอยฤดูกาลเหมือนผลิตผลอื่น ๆ แต่จะจัดกลุ่ม ชนิด ประเภทที่เหมาะสม มีปริมาณไม้เข้าร่วมลงสนามได้มากหน่อยไม่ดูน้อยจนบางตา ยิ่งงานไหนมีไม้เข้าประกวดมากก็ยิ่งเพิ่มสีสันให้แก่งานเพราะได้รับความสนใจ อันจะช่วยประชาสัมพันธ์หรือมีผลพวงในทิศทางเดียวกันจากข้อมูลข่าวสารที่เผยแพร่ออกไปให้งานยิ่งเพิ่มคุณค่าจากเนื้อแท้ที่มีอยู่แล้วนั่นเอง

  สัปดาห์นี้ที่เพิ่งผ่านวันสำคัญมาและก็มีกิจกรรมการประกวดใหญ่อย่างทุกปี ผมจึงเขียนเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับการปลูกไม้ประดับเพื่อการประกวด เพราะหลายคนที่เริ่มต้นเลี้ยงไม้ประดับเพื่อธุรกิจการค้า โดยอาจเพิ่งผันตัวมาจากงานอดิเรกจนเกิดความรู้เฉพาะด้านเทคนิควิธีการเฉพาะตัวที่สั่งสมมาในลำดับหนึ่ง นำมาพัฒนาต่อยอดการดูแลจัดการให้ดียิ่งขึ้น เพิ่มมูลค่าให้สมราคากว่าต้นทั่วไปที่ไม่ได้แต่งตัว เมื่อมีโอกาสอาจตระเตรียมต้นที่พร้อมเข้าสู่สนามประลองฝีมือการปลูกเลี้ยงดูแลที่คิดว่าไม่แพ้หรืออาจสูสีไม้รังอื่นก็เป็นได้         การปลูกเลี้ยงไม้ส่วนใหญ่จะปลูกลงในกระถางตามขนาดที่เหมาะสมกัน ส่วนชนิด ประเภทและขนาดที่จะนำเข้าสนามประกวดก็ต้องดูระเบียบและประกาศในแต่ละกลุ่มพืชประกวดนั้นๆ ซึ่งโดยทั่วไปแล้วมักจะดูจากภาพรวมเป็นหลักและค่อยๆลงลึกถึงจุดปลีกย่อยในรายละเอียด ด้านรูปทรง สัณฐาน สีสัน ความสมบูรณ์ในช่วงเวลาที่ตัดสิน อายุต้น ตำหนิ ความยากง่ายในการปลูกเลี้ยงรวมถึงการตัดแต่งให้ต่างไปจากเดิมเพื่อซ่อนเร้น ทำลายมิให้เห็นสิ่งที่เคยเสีย ก็ล้วนมีความสำคัญต่อผลการตัดสินวัดความต่างของไม้ที่ส่งเข้าประกวดด้วยกันทั้งสิ้น 

    หลายเวทีประกวดมีรางวัลพร้อมโล่เกียรติยศ บางเวทีมีใบประกาศพร้อมสิ่งบ่งบอกถึงการเข้าร่วมและความสำเร็จ ซึ่งสิ่งเหล่านี้มิใช่จะได้กันโดยง่าย ทุกอย่างล้วนต้องแลกด้วยความวิริยะอุตสาหะอีกทั้งเวลา ทุนทรัพย์และความตั้งใจที่จะเรียนรู้ในสิ่งต่าง ๆ ที่จะต้องเก็บประสบการณ์จากสนามท้องถิ่นไต่เต้าไปสู่สนามระดับนานาชาติหรืองานขนาดใหญ่ขึ้นมาที่มีอยู่เป็นระยะ ๆ ให้เกิดทักษะความชำนาญที่จะมองหาไม้เพื่อวางตัวเป็นต้นประกวดต่อไป อาจมีบางครั้งที่เป็นเทคนิคชั้นเชิงขั้นสูงต่อจากวิธีการพื้นฐานทั่วไป ซึ่งเรื่องราวต่างๆที่มีการถ่ายทอดแบบเล่าสู่กันฟังทั้งกลยุทธและวิธีของผู้คว้ารางวัลจากข้างเวทีก็มีประโยชน์มิใช่น้อย จึงต้องค่อย ๆ สะสมความรู้เหล่านี้เมื่อมีโอกาสจากงานที่มีอยู่นั่นเอง

  ทุกงานประกวดถือเป็นเกียรติทั้งผู้ส่งผลงานและกรรมการผู้ตัดสิน หลายคนรอคอยนับวันเวลาที่จะเตรียมต้นไม้และร่วมส่งเข้าประกวด เพราะหากได้เข้ารอบลึกๆนั่นก็หมายถึงการมีโอกาสได้ลุ้นถึงผลการตัดสินถึงขั้นยอดเยี่ยม นั่นคือการมีโอกาสเข้ารับพระราชทานรางวัลนั่นเอง ที่น้อยคนนักจะมีโอกาสได้สัมผัสโดยมิได้แบ่งชั้นอาชีพ ซึ่งผมเองเคยรับประสบการณ์ทั้งผู้ส่งประกวดและกรรมการที่ต่างวาระต่างเวลากัน รับรู้ถึงความยากของการทำหน้าที่ที่มิให้บกพร่อง ให้เป็นที่ยอมรับเรื่องความสุจริต ยุติธรรม อันยากที่จะถูกใจในทุกๆคนของผู้ส่งประกวด จึงต้องเป็นรูปแบบคณะกรรมการเสียงข้างมาก

  ในแวดวงของคนปลูกเลี้ยงไม้ประดับเองจะเห็นว่าแต่ละคนก็มีความสนใจในชนิดที่แตกต่างกันออกไป แต่ที่คล้ายคลึงกันคือแนวความคิด การพัฒนาพันธุ์ เพิ่มมูลค่า ขยายปริมาณในชนิดที่ครอบครองอยู่โดยไม่รู้สึกหน่ายแม้แต่น้อย เมื่อมีโอกาสก็จะเข้าร่วมงานที่เป็นเหมือนจุดเริ่มต้นของทุกอย่างคือสนามประกวดที่สามารถเห็นไม้จากหลากหลายที่มารวม ณ ที่เดียวกัน ที่จะต่อยอดไปสู่ธุระกิจการค้าหรือสั่งจองล่วงหน้าเมื่อเห็นลักษณะเด่นในต้นที่ถูกใจ 

  จึงไม่น่าแปลกใจที่จะเกิดชมรม สมาคม ที่ทุกคนมีโอกาสพบปะพูดคุยแลกเปลี่ยนความรู้หรือทำกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อสาธารณะได้เป็นอย่างดีในเส้นทางที่ต่างเลือกเดินไปด้วยกัน ดังนั้นการประกวดไม้ประดับวันนี้จึงไม่ใช่แค่การได้รางวัลเพียงเท่านั้น เพียงแต่เราจะเห็นและหยิบประโยชน์มาใช้ในแง่มุมใดนั่นเอง..