“แจ่วบองเห็ดหอม”รสเด็ดบ้านขามพัฒนา

         จากความสนใจการทำอาหารสุขภาพ สมาชิกในครอบครัวรับประทานอาหารมังสวิรัติทำให้ สุมณฑา เหล่าชัย หนึ่งในสมาชิกกลุ่มเกษตรอินทรีย์ บ้านหนองขามพัฒนา อ.เสลภูมิ จ.ร้อยเอ็ด นำเมนูพื้นบ้านอย่างน้ำพริก หรือที่ชาวอีสานเรียกแจ่ว มาลองดัดแปลงปรับสูตรเป็น “แจ่วบองเห็ดหอม” เน้นวัตถุดิบที่กลุ่มปลูกบนแปลงนา เป้าเป็นเมนูอาหารสำหรับผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคเบาหวาน เกาต์ และไต ได้มีน้ำพริกรับประทานดีต่อสุขภาพ

            “อยู่กลุ่มวิสาหกิจชุมชน ผลิตและแปรรูปข้าวอินทรีย์ ทุกครั้งที่มีโอกาสนำข้าวอินทรีย์ร่วมออกงาน จะเห็นผู้ป่วยมารักษาตัวจำนวนมาก โดยเฉพาะผู้ที่ป่วยเป็นโรคไต ทำให้มีแนวคิดผลิตสูตรอาหารที่เหมาะเพื่อสุขภาพของผู้ป่วยขึ้น บวกกับสมาชิกในครอบครัวทานมังสวิรัติ จึงร่วมกับกลุ่มฯ ทดลองนำถั่วหมักและกะปิเจมาดัดแปลงแปรรูปเป็นแจ่วบองน้ำพริกพื้นบ้านอีสาน พร้อมกับใส่เห็ดลงไปในแจ่วด้วย ทดลองทั้งเห็ดฟาง เห็ดนางฟ้า จนมาลงตัวที่เห็ดหอม เพราะเมื่อใส่เป็นส่วนผสมจะได้เป็นเนื้อเดียวกันกับข่า ตะไคร้ มีกลิ่นหอม เพิ่มรส เพิ่มความอร่อยให้กับแจ่วบองด้วย”

            พื้นที่บนคันนากลุ่มฯ จะปลูกพืชผักทั้งกล้วยน้ำว้า มะละกอ ข่าแดง ตะไคร้ พริก มะกรูด ผลผลิตจะกินกันในครอบครัว รวมถึงขาย แต่ผลผลิตที่มีอยู่มากมาย จึงพูดคุยกันถึงการแปรรูปให้เกิดประโยชน์ มีจุดเด่นของผลิตภัณฑ์ ที่สำคัญเป็นอาหารเพื่อสุขภาพเหมาะสำหรับทุกวัย จนมาลงตัวที่ทำ “แจ่วบองเห็ดหอม” ช่วยกันคิดค้นสูตรนานกว่า 4 ปี ทดลองพัฒนารสชาติจากข้อเสนอของสมาชิก เพื่อนๆ จนได้สูตรแจ่วบองที่ลงตัว ที่นอกจากเป้าหมายที่เป็นผู้ป่วยแล้ว กลุ่มคนหนุ่มสาวที่ใส่ใจเรื่องสุขภาพเป็นอีกกลุ่มที่น่าสนใจด้วย

           “ทดลองกว่า 4 ปี จนได้สูตรที่ลงตัว เราพัฒนาผลิตภัณฑ์มาตลอดจากคำติชมของลูกค้า กลุ่มเพื่อน กลุ่มเกษตรกรด้วยกัน ที่ให้คำแนะนำ อย่างกลุ่มคนหนุ่มสาวต้องการให้เพิ่มเห็ดหอม เพิ่มเผ็ด ปัจจุบันแจ่วบองเห็ดหอมจึงมี 2 สูตร คือเผ็ดน้อยและเผ็ดมาก ไม่อยากทิ้งกลุ่มคนป่วยที่ชอบรับประทาน ทุกสูตร ทุกส่วนผสมเน้นที่สะอาด ปลอดภัย ไม่เค็ม รสไม่จัดเพื่อให้เหมาะกับคนป่วย”

            สำหรับการทำแจ่วบอง มีส่วนผสม คือ ข่าแดง ตะไคร้ พริก เห็ดหอม ใบมะกรูด มะขามเปียก น้ำตาลมะพร้าว เต้าเจี้ยว กะปิเจ การแปรรูปแบ่งเป็น 3 ขั้นตอน เริ่มจากนำข่าแดง ตะไคร้มาหั่น แล้วนำไปโขลกหยาบ ใส่น้ำมันเล็กน้อยนำไปผัดให้กลิ่นหอมแล้วพักไว้ จากนั้นนำเห็ดหอมมาต้ม 4 น้ำ แล้วนำไปหั่นลูกเต๋า รอให้เย็น แล้วนำมะขามเปียกมาต้มกับน้ำตาลมะพร้าว กรองเอากากออก จากนั้นนำเต้าเจี้ยว กะปิมาตั้งไฟอ่อนๆ ผัดให้เข้ากัน เมื่อได้ที่แล้วค่อยปิดไฟ นำส่วนผสมทั้งข่าตะไคร้ผัด น้ำมะขาม มาผัดให้เข้ากัน ไม่ต้องเติมเครื่องปรุงรสเพราะเตาเจี้ยวและกะปิมีรสเค็มแล้ว รอให้เย็นจึงเติมพริกป่น ใบมะกรูด และเห็ดหอมคนให้เข้ากัน พักไว้ให้เย็นจึงใส่กระปุก นำไปจำหน่าย

สุมณฑา เหล่าชัย

           “ใส่กระปุกขาย 25 บาท กิโลกรัมละ 200 บาท ลูกค้าประจำคือร้านอาหารเจในจังหวัดร้อยเอ็ด โรงพยาบาลเสลภูมิ นำไปออกร้านเกษตรอินทรีย์ โพสต์ผ่านหน้าเฟซบุ๊ค และวางขายหน้าร้านอารยะฟาร์ม หนึ่งอาทิตย์จะผลิต 3 วัน ปริมาณการผลิตที่ 30 กิโลกรัม ขณะนี้อยู่ระหว่างการทดลองส่งให้ลูกค้าในจังหวัดอื่นๆได้ชิม ล่าสุด ส่งทางไปรษณีย์ให้ลูกค้าที่ จ.ราชบุรี"

           สำหรับท่านที่สนใจเรียนรู้ สุมณฑา บอกว่า พร้อมเปิดประตูต้อนรับ ให้แวะไปได้ที่กลุ่มวิสาหกิจชุมชนการผลิตและแปรรูปข้าวอินทรีย์ เลขที่ 108 หมู่ 18 บ้านหนองขามพัฒนา อ.เสลภูมิ จ.ร้อยเอ็ด โทรศัพท์ 08-9274-8884 หรือติดตามผ่านทางเฟสบุ๊ค สุมณฑา เหล่าชัย