เผยแก้ไข ‘ร่าง พ.ร.บ. สหกรณ์’บทบาทชัดเจน มาตรฐานเดียวกัน

         นายพิเชษฐ์ วิริยะพาหะ รองอธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ กล่าวถึงภาพรวมของการแก้ไข พ.ร.บ. สหกรณ์ ซึ่งทางกระทรวงเกษตรและสหกรณ์เสนอ และคณะรัฐมนตรีได้อนุมัติในหลักการแล้วว่า ร่างพระราชบัญญัติสหกรณ์ ในเรื่องขององค์ประกอบคณะกรรมการพัฒนาการสหกรณ์แห่งชาติ (คพช.) กำหนดให้มีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านจากภาคเอกชน เข้ามาเป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการพัฒนาการสหกรณ์แห่งชาติ โดยคัดเลือกจากผู้ที่มีความเชี่ยวชาญในด้านการเงิน การตลาด การเกษตร กฎหมายและดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม ทั้งนี้เพื่อให้ได้ผู้ทรงคุณวุฒิที่เป็นผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านและมีความเกี่ยวข้องกับงานด้านการพัฒนาสหกรณ์โดยแท้จริง

        ขณะเดียวกัน มีการแก้ไขอำนาจในเรื่องการกำกับดูแลนายทะเบียนสหกรณ์ เพื่อให้มีอำนาจในการออกระเบียบหรือคำสั่งใดๆ ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการดำเนินกิจการสหกรณ์และมีอำนาจในการดำเนินคดีต่อบุคคล ที่กระทำให้สหกรณ์ได้รับความเสียหาย การยื่นอุทธรณ์ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงนายทะเบียนกลุ่มเกษตรกรประจำจังหวัด เพื่อความสะดวกในการกำกับ ดูแลกลุ่มเกษตรกร ทั้งนี้จะทำให้อำนาจการกำกับดูแลสหกรณ์ของนายทะเบียนสหกรณ์ มีความชัดเจนและสอดคล้องกับสภาพสหกรณ์ในปัจจุบัน อีกทั้งการพิจารณาอุทธรณ์เป็นไปด้วยความรวดเร็ว ส่วนการดำรงตำแหน่งของคณะกรรมการดำเนินงานสหกรณ์ ได้ปรับปรุงเรื่องของระยะเวลาการดำรงตำแหน่งของคณะกรรมการดำเนินงานสหกรณ์ โดยยกเว้นเรื่องการเว้นวรรคการดำรงตำแหน่ง ทั้งนี้เพื่อให้มีความต่อเนื่องในการบริหารงานสหกรณ์

        ในส่วนของความรับผิดของกรรมการและผู้จัดการสหกรณ์ รองอธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ ได้กล่าวไว้อย่างชัดเจนว่า การกำหนดความรับผิดของกรรมการและผู้จัดการสหกรณ์ ไว้ในกฎหมายสหกรณ์เป็นการเฉพาะคือ “ถ้าการกระทำตามหน้าที่ของคณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์หรือผู้จัดการ” เป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่สหกรณ์หรือบุคคลอื่น อันเกิดจากการกระทำที่ไม่อยู่ในขอบวัตถุประสงค์ หรือไม่อยู่ในอำนาจกระทำการของสหกรณ์ หรือแสวงหาผลประโยชน์โดยมิชอบ หรือไม่ใช้ความเอื้อเฟื้อ สอดส่องในการดำเนินกิจการสหกรณ์ด้วยความระมัดระวัง คณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์ หรือผู้จัดการต้องรับผิดชอบร่วมกันในความเสียหายต่อสหกรณ์ หรือผู้ที่ได้รับความเสียหายนั้น ทั้งนี้เพื่อกำหนดความรับผิดชอบของคณะกรรมการดำเนินการสหกรณ์เป็นการเฉพาะ และเป็นไปตามข้อเสนอของคณะกรรมการสานพลังประชารัฐ

          ส่วนคุณสมบัติสมาชิกสมทบ ได้เปิดให้บุคคลธรรมดาที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะ สามารถเข้ามาเป็นสมาชิกสมทบในสหกรณ์ได้ ทั้งนี้ก็เพื่อให้สหกรณ์สามารถรับสมาชิกสมทบที่เป็นเยาวชนได้ โดยที่ไม่ขัดต่อกฎหมายและการตีความของคณะกรรมการกฤษฎีกา ขณะเดียวกันคุณสมบัติกรรมการดำเนินการสหกรณ์และผู้จัดการนั้น หากจะเข้ามาทำหน้าที่ในการบริหารสหกรณ์ เนื่องจากการดำเนินธุรกิจของแต่ละสหกรณ์มีความแตกต่างกัน เช่น ปริมาณธุรกิจ เงินทุนหมุนเวียนและขนาดของสหกรณ์ จึงมีความจำเป็นให้นายทะเบียนสหกรณ์สามารถกำหนดคุณสมบัติกรรมการหรือผู้จัดการ ให้มีมาตรฐานเดียวกันและเหมาะสมกับประเภทสหกรณ์ ธุรกิจและขนาดของสหกรณ์ รวมถึงคุณสมบัติผู้ตรวจสอบกิจการ ที่กำหนดให้มาจากสมาชิกหรือบุคคลภายนอก ซึ่งมีความรู้ความสามารถและมีประสบการณ์ ในการตรวจสอบกิจการสหกรณ์ ทั้งนี้เพื่อให้มีมาตรฐานเดียวกัน

        นอกจากนี้ การจัดระบบบัญชีและการกำหนดชื่อทางบัญชีใหม่ เพื่อให้สอดคล้องกับระบบบัญชีสากลและสภาวิชาชีพบัญชี ซึ่งได้กำหนดมาตรฐานทางบัญชีไว้ เช่นเดียวกับการควบรวมสหกรณ์ตามหลักเกณฑ์ที่นายทะเบียนสหกรณ์กำหนด โดยคำนึงถึงขนาดสหกรณ์ ความเสี่ยงของสหกรณ์ เงินทุนหมุนเวียนและหนี้สิน รวมถึงการดำเนินธุรกิจของสหกรณ์ ทั้งนี้เพื่อให้สหกรณ์ขนาดเล็กมีความเข้มแข็ง สามารถดำเนินกิจการสหกรณ์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งยังเป็นไปตามข้อเสนอของคณะกรรมการสานพลังประชารัฐอีกด้วย ส่วนเรื่องของบทกำหนดโทษได้ปรับปรุงแก้ไขให้มีความเหมาะสม เพื่อให้มีประสิทธิภาพในการบังคับใช้กฎหมายยิ่งขึ้น

        อย่างไรก็ตาม คณะรัฐมนตรีได้มีมติ เมื่อวันที่ 17 มกราคม 2560 เพื่ออนุมัติหลักการของร่างพระราชบัญญัติดังกล่าว ยกเว้นในส่วนของการจัดตั้งกองทุนรักษาเสถียรภาพและการแก้ไขวัตถุประสงค์ของกองทุนพัฒนาสหกรณ์ จากนั้นส่งเรื่องให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาเพื่อพิจารณา หลังจากสำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาพิจารณาเสร็จเรียบร้อยแล้ว จะส่งเรื่องกลับมายังสำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี เพื่อเสนอให้คณะรัฐมนตรีนำร่างพระราชบัญญัติเสนอต่อผู้แทนราษฎรต่อไป โดยคาดว่าจะแล้วเสร็จประมาณสิ้นเดือนมีนาคมนี้ ทั้งนี้ การดำเนินการต่อจากนี้จะส่งร่างพระราชบัญญัติให้ทางคณะกรรมการประสานงาน ได้พิจารณาก่อนเสนอเข้าสู่สภานิติบัญญัติแห่งชาติ เพื่อรอการประกาศใช้เป็นกฎหมายต่อไป