เกษตรฯ เร่งจัดทำมาตรฐานฟาร์มจิ้งหรีด คาดในปี 2560 ไทยจะประกาศใช้มาตรฐานจีเอพีฟาร์มเลี้ยงจิ้งหรีดอย่างเป็นทางการ เพื่อการันตีคุณภาพผลิตภัณฑ์แมลงของไทย และขยายโอกาสสู่ตลาดโลก
นางสาวดุจเดือน ศศะนาวิน เลขาธิการสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ เปิดเผยภายหลังร่วมเป็นประธานพิธีเปิดการสัมมนา “โอกาสทองจิ้งหรีดไทยไปอียู : แมลงเศรษฐกิจเปลี่ยนโลก” ซึ่งจัดขึ้นโดย สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ สำนักงานคณะผู้แทนสหภาพยุโรปประจำ ประเทศไทย มหาวิทยาลัยขอนแก่น และสำนักงานคณะกรรมการองค์การอาหารและยา (อย.) ร่วมกันจัดขึ้น
โดยกิจกรรมภายในงานนอกจากการบรรยาย เรื่อง เพาะเลี้ยงแมลงในประเทศไทย : ฟาร์มจิ้งหรีดและผลกระทบด้านสังคม โภชนาการ และเศรษฐกิจ โดย รศ. ดร.ยุพา หาญบุญทรง มหาวิทยาลัยขอนแก่น การสัมมนากลุ่มย่อยและระดมความคิดเห็น ในเรื่องมาตรฐาน GAP ขั้นตอนการขออนุญาตขึ้นทะเบียนอาหารใหม่ การจัดการหลังการเก็บเกี่ยว การสร้างเครือข่ายและการประชาสัมพันธ์ โดยวิทยากรจากสหภาพยุโรป (EFSA) มหาวิทยาลัยขอนแก่นและผู้แทน มกอช.ณ โรงแรมอวานี จังหวัดขอนแก่น แล้ว คณะยังได้เดินทางไปดูฟาร์มเลี้ยงจิ้งหรีด เพื่อศึกษาดูงานการเลี้ยงจิ้งหรีด มาตรฐานในฟาร์มและการพัฒนาคุณภาพหลังการเก็บเกี่ยว ณ อำเภอบ้านพอง จังหวัดขอนแก่น ด้วย
“มกอช. ได้พาคณะผู้แทนสหภาพยุโรปลงพื้นที่ เยี่ยมชมงานด้านการเลี้ยงจิ้งหรีด การจัดการมาตรฐานในฟาร์มและการพัฒนาคุณภาพหลังการเก็บเกี่ยว เพื่อประเมินความเสี่ยงด้านความปลอดภัยอาหาร ณ หมู่บ้านจิ้งหรีด อำเภอบ้านน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น เนื่องจากจิ้งหรีดถือเป็นแมลงเศรษฐกิจของไทยที่มีศักยภาพสูง มีการขยายตัวการผลิตในระยะ 2-3 ปีหลังนี้อย่างมาก โดยในปี 2558 มีมูลค่าเกือบ 1,000 ล้านบาท/ปี อีกทั้งยังเป็นสินค้าอาหารที่กำลังได้รับความสนใจจากผู้บริโภค ทั้งในประเทศและต่างประเทศ เนื่องจากมีคุณค่าทางโภชนาการสูง ราคาถูก ต้นทุนต่ำ และมีกระบวนการผลิตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม สามารถนำไปแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ได้หลากหลาย” นางสาวดุจเดือน
ดังนั้น การที่ผู้เชี่ยวชาญจากหน่วยงานด้านประเมินความเสี่ยงของสหภาพยุโรปหรือ ESFA ได้มาให้ความรู้และสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับระเบียบโนเวลฟู้ด แก่ผู้ผลิตและผู้ประกอบการของไทย ให้สามารถเตรียมความพร้อมรองรับการบังคับใช้ระเบียบอาหารใหม่ของสหภาพยุโรปที่ปรับกฎระเบียบให้การยอมรับแมลงเป็นโนเวลฟู้ด (Novel Food) หรือ กฎระเบียบว่าด้วยอาหารใหม่ ซึ่งจะเริ่มมีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2561
รวมถึงการยื่นคำร้องและข้อมูลวิชาการประกอบการพิจารณาอนุญาตเปิดตลาดอาหารใหม่ในสหภาพยุโรปด้วย ขณะเดียวกัน มกอช. ยังกระตุ้นให้เกษตรกรและผู้ประกอบการเร่งปรับปรุงและพัฒนากระบวนการผลิตและแปรรูปผลิตภัณฑ์จิ้งหรีด ให้มีความปลอดภัยตามมาตรฐานของสหภาพยุโรป ตั้งแต่การเพาะเลี้ยงในฟาร์มจนถึงการวางจำหน่ายในตลาด เพื่อสร้างความเชื่อมั่นให้เป็นที่ยอมรับของคู่ค้าและมีภาพลักษณ์ที่ดีในตลาดสหภาพยุโรป ทั้งด้านโภชนาการ ความปลอดภัยอาหาร และสิ่งแวดล้อม ซึ่งจะช่วยเพิ่มศักยภาพการแข่งขันให้กับผลิตภัณฑ์แมลงของไทยในสหภาพยุโรปและตลาดโลกได้
ทั้งนี้ มกอช.ได้เตรียมจัดทำมาตรฐานจีเอพีฟาร์มจิ้งหรีด เพื่อรองรับกับการพัฒนาตลาดของจิ้งหรีดซึ่งมีแนวโน้มในการเป็นสินค้าเกษตรที่สำคัญในอนาคต โดยเฉพาะเมื่อมีตลาดต่างประเทศรองรับ มาตรฐานการผลิตที่ดีจึงเป็นสิ่งสำคัญที่จะทำให้สินค้าเป็นที่ยอมรับจากลูกค้าปลายทาง เกษตรกรไทยมีความเชี่ยวชาญในการเพาะเลี้ยงจิ้งหรีดเชิงพาณิชย์อยู่แล้ว หากพัฒนาการเลี้ยงเข้าสู่ระบบมาตรฐานได้เร็วจะสร้างความได้เปรียบทางการค้า และประเทศไทยอาจเป็นศูนย์กลางการผลิตจิ้งหรีดในภูมิภาคนี้เนื่องจากมีความพร้อมมากที่สุด ทั้งนี้ มีแผนที่จะประกาศใช้มาตรฐาน จีเอพี ฟาร์มจิ้งหรีด ได้ภายในปี 2560
ปัจจุบันประเทศไทยมีฟาร์มจิ้งหรีดกว่า 20,000 แห่ง ส่วนใหญ่อยู่ในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เกษตรกรนิยมเลี้ยงเป็นอาชีพเสริมเนื่องจากใช้พื้นที่น้อย เลี้ยงง่าย ใช้น้ำน้อย เงินลงทุนต่ำ เลี้ยงได้ทุกเพศทุกวัยทั้งเด็กผู้สูงอายุ สอดคล้องกับสังคมเกษตรกรรมของไทยในปัจจุบัน โดยที่นิยมเลี้ยงเชิงพาณิชย์มี 3 สายพันธุ์ คือสะดิ้ง ทองดำ และจิ้งหรีดขาว มีกำลังการผลิตสูงถึง 7,500 ตันต่อปี แหล่งจำหน่ายใหญ่คือตลาดโรงเกลือ ส่งโรงงานแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์จิ้งหรีดส่งออกยังสหภาพยุโรป สหรัฐอเมริกา ญี่ปุ่น เป็นต้น
