'ขี้ไก่ย่าน' แก้โรคหิด

 

                          ขี้ไก่ย่าน เป็นพรรณไม้ล้มลุกเลื้อย จัดเป็นวัชพืชที่เจริญได้ดีในเขตร้อนอยู่ในวงศ์ ASTERACEAE มีชื่อท้องถิ่นอื่นๆ ว่า ขี้เหล็กย่าน (นราธิวาส), สาลาปุ๊ตูโงะ (มลายู-นราธิวาส) มักขึ้นเป็นพุ่มพันกันยุ่งขึ้นคลุมพืชอื่นค่อนข้างแน่น ลำต้นมีความสูงได้ประมาณ 7 เมตร มีขนเกลี้ยงหรือมีขนนุ่มเล็กน้อย พรรณไม้ชนิดนี้มักขึ้นตามชายป่าสองข้างทาง  

                          ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้ามกัน เป็นรูปไข่แกมรูปสามเหลี่ยม ปลายใบแหลมหรือเรียวแหลม โคนใบเป็นรูปหัวใจ  ผิวใบค่อนข้างเกลี้ยงหรือมีขนนุ่มกระจายทั้งสองด้าน 

                          ดอกเป็นช่อกระจุกตามซอกใบ ริ้วประดับบาง ค่อนข้างจะโปร่งใส กลีบดอกเป็นสีขาวแกมเขียว ยาวประมาณ 4-5 มิลลิเมตร โคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกออกเป็นแฉก 5 แฉก  ออกดอกในช่วงประมาณเดือนพฤษภาคมถึงเดือนมิถุนายน

                          ผล มีลักษณะเป็นรูปขอบขนานแคบ ยาวประมาณ 3-3.5 มิลลิเมตร ผลมีต่อมรยางค์แข็งจำนวนมาก ผลอ่อนเป็นสีขาว ถ้าแห้งจะเปลี่ยนเป็นสีแดงหรือสีน้ำตาลเข้ม

                          สรรพคุณใบใช้ตำพอกตามบาดแผลหรือแผลบวมและรักษาโรคหิด