อ่านนายผี (ตอนที่ 3)

 

          ในวาระ 100 ปี “นายผี” มีชุดหนังสือที่น่าสนใจของ “สำนักพิมพ์อ่าน” จำนวน 20 เล่ม ดังจะขอคัดข้อความของ “สำนักพิมพ์อ่าน” มาฝากกัน

          “เป็นอย่างนี้ เป็นอย่างอื่นไม่ได้หรอก”

          วันที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540 กระดูกของ “นายผี” “อัศนี พลจันทร” ถูกเชิญกลับสู่เมืองไทย เสียงเพลง “คิดถึงบ้าน” ดังขึ้นทั่วทุกหัวระแหงราวกับจะต้อนรับนักปฏิวัติกลับบ้าน

          ทว่าไม่น่าประหลาดใจหรอกหรือ ที่คนซึ่งบอกว่าคิดถึงบ้านก่อนใคร กลับเป็นคนสุดท้ายที่ยอม (?) กลับบ้าน

          รายงานข่าวในนิตยสารไรเตอร์ (ธ.ค. 2540) ระบุว่า เมื่อบรรจุกระดูกลงในโลงไม้สีขาว โดยไม่มีใครคาดหมาย “วิมล พลจันทร” หรือ “ป้าลม” เปิดกระเป๋าถือ "ดึงเอาผ้าแพรสีแดงเลือดนกออกมา กลางผืนผ้าประดับด้วยดาวเหลืองดวงมหึมา” แล้วใช้ผ้าผืนนั้น ห่มร่าง “อัศนี”

          ในคำสัมภาษณ์หลังจากนั้นแก่นิตยสารฉบับเดียวกัน วิมลบอกว่า “พอป้าห่มให้แล้วนะ รู้สึกว่าใจเรามันอิ่มเอิบ มีความสุขเหลือเกิน รู้สึกว่าได้ทำสิ่งที่สมควรที่จะให้แก่ลุงแล้ว ลุงต้องเป็นอย่างนี้ เป็นอย่างอื่นไม่ได้หรอก”

 

 

          นั่นเป็นที่มาที่ทำให้สำนักพิมพ์อ่านตัดสินใจกำหนดให้กล่องรวมผลงานฉบับสมบูรณ์ของนายผี อัศนี พลจันทร ห่มคลุมด้วยพื้นสีแดงดาวสีเหลือง โดยได้รับน้ำใจจาก ชาตรี ประกิตนนทการ ที่ช่วยแปรแนวคิดดังกล่าวออกมาเป็นดีไซน์กล่องซึ่งห่มคลุมผลงานเหล่านี้ไว้อย่างแจ่มชัดและงดงาม

          “นายผี” อาจเป็นตำนานที่จดจำได้ในหลายแบบ ความโด่งดังของเพลง “คิดถึงบ้าน” หรือที่รู้จักกันในชื่อ “เดือนเพ็ญ” ซึ่งกลายเป็นบทเพลงในดวงใจของคนทุกชนชั้นทุกอุดมการณ์ อาจทำให้เขาดูเป็นวีรชนว่างเปล่าไกลบ้านผู้อ่อนโยนว้าเหว่และน่าสงสาร
แต่ดังที่เขายืนยันไว้ ว่าตัวตนและความคิดของเขาอยู่ในผลงาน

          และหากได้ศึกษาอย่างจริงจังแล้ว จะพบว่าเขาเป็นมากกว่าบุรุษผู้คิดถึงบ้าน -- เขาเป็นเสียยิ่งกว่านั้นมากนัก

          และไม่ว่าจากสายตาปัจจุบัน ผลงานและตัวตนของเขาจะถูกมองว่าซ้ายตกขอบ คอมมิวนิสต์ตกยุคหรือไม่ แต่มันคือระบบความคิดอันแจ่มชัดยิ่งเท่าที่นักคิดปุถุชนคนหนึ่งจะนำเสนอได้ และคือศิลปาการที่ผู้ประพันธ์ได้แลกชีวิตและอิสรภาพลงมือสาธิตไว้ ยังไม่ต้องพูดถึงว่าตัวผลงานเหล่านั้นยังกลายเป็นร่องรอยหลักฐานสำคัญของบันทึกประวัติศาสตร์การเมืองยุคมืดยุคหนึ่งของไทย

          ทำความรู้จัก “นายผี” ให้มากกว่าเพียงตำนาน “คิดถึงบ้าน”

          “อ่านนายผี” เพื่อเข้าใจเขา และเข้าใจสังคมไทย

          “เป็นอย่างนี้ เป็นอย่างอื่นไม่ได้หรอก”

          Box set ชุด 20 เล่ม ในโครงการ “อ่านนายผี” ของ “สำนักพิมพ์อ่าน” จัดพิมพ์ในวาระ 100 ปี ชาตกาล “นายผี” ชุดละ 3,000 บาท