"วันไบโพลาร์โลก" รู้จัก โรคไบโพลาร์ อาการแบบไหนถึงจะเข้าข่ายป่วย

"วันไบโพลาร์โลก" (World Bipolar Day) ตรงกับวันที่ 30 มีนาคมของทุกปี เริ่มต้นขึ้นจากความคิดริเริ่มของเครือข่าย โรคไบโพลาร์ ของทวีปเอเชีย (Asian Network of Bipolar Disorder) ซึ่งได้ร่วมกับอีก 2 องค์กรอย่าง International Bipolar Foundation และสมาพันธ์โรคไบโพลาร์สากล (International Society for Bipolar Disorders) ในการขับเคลื่อนและทำงานร่วมกันในวันดังกล่าวนี้ โดยถือเอาวันที่ 30 มีนาคม ซึ่งเป็นวันเกิดของ วินเซนต์ แวน โก๊ะ (Vincent van Gogh) ศิลปินผู้ล่วงลับ ที่คาดว่าน่าจะเป็นหนึ่งใน ผู้ป่วยไบโพลาร์ มาจัดตั้ง "วันไบโพลาร์โลก" ขึ้น

 

 

"วันไบโพลาร์โลก" เป็นวันที่จัดขึ้นเพื่อให้ทุกคนตระหนักถึงปัญหาและเข้าใจโรคไบโพลาร์ให้มากขึ้น โดย องค์การอนามัยโลก (WHO) เปิดเผยว่า โรคไบโพลาร์ เป็นโรคที่ก่อให้เกิดความสูญเสียเนื่องจากความเจ็บป่วยหรือพิการมากเป็นอันดับ 6 ของโลก ซึ่งมีผู้ป่วยถึง 1 ใน 5 ที่ฆ่าตัวตายสำเร็จ

 

 

รู้จักกับ โรคไบโพลาร์

 

โรคไบโพลาร์ (Bipolar Disorder) หรือ โรคอารมณ์สองขั้ว เป็นโรคที่ผู้ป่วยมีอารมณ์แปรปรวนผิดปกติ โดยมีอารมณ์ดีมากจนผิดปกติหรืออยู่ในภาวะอารมณ์ดีตื่นตัวผิดปกติ (Mania) สลับกับมีภาวะซึมเศร้าอย่างหนัก (Depression) ทำให้เกิดความยากลำบากต่อการทำงาน การเข้าสังคม และการใช้ชีวิต

 

 

อาการของ โรคไบโพลาร์

 

ผู้ป่วย โรคไบโพลาร์ มี 2 ลักษณะเด่นสลับกัน คือ มีภาวะอารมณ์ดีผิดปกติและภาวะซึมเศร้าสลับกันในช่วงระยะเวลาหนึ่ง โดยมีอาการสังเกตที่เด่นชัด ดังนี้

 

 

ภาวะอารมณ์ดีผิดปกติ (Mania)

 

• รู้สึกตื่นตัวอยู่ตลอดเวลา มีพลังงานสูงมากจนผิดปกติ
• อารมณ์ดี ร่าเริงเกินไปอย่างไม่สมเหตุสมผล อยู่ไม่นิ่ง
• โต้ตอบต่อสิ่งเร้าอย่างรวดเร็วและรุนแรง หงุดหงิดง่าย โกรธง่าย อารมณ์ไม่คงที่ ไม่มีเหตุผล
• ทำกิจกรรมต่างๆ มากๆ ในคราวเดียวกัน
• หุนหันพลันแล่น คิดเร็ว พูดมาก พูดเร็ว ทำสิ่งต่างๆ อย่างรวดเร็ว
• มีความต้องการทางเพศสูง อาจมีเพศสัมพันธ์กับคนแปลกหน้าได้ง่ายโดยไม่ป้องกัน
• ประมาท ตัดสินใจได้ไม่ดี มีความผิดพลาดสูง ใช้ชีวิตบนความเสี่ยง ใช้เงินฟุ่มเฟือย

 

 

ภาวะซึมเศร้า (Depression)

 

• รู้สึกไร้เรี่ยวแรง อ่อนเพลีย หมดพลังงาน ไม่สดชื่น
• ซึมเศร้า เก็บตัว เสียใจง่าย ร้องไห้ง่าย
• เหนื่อยหน่าย เบื่อ ท้อแท้ สิ้นหวัง
• ครุ่นคิด วิตกกังวลต่อสิ่งต่างๆ ฟุ้งซ่าน มองโลกในแง่ร้าย
• ไม่มีความสุขในชีวิต ไม่มีอารมณ์ขัน ไม่ตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่ทำให้รู้สึกดีหรือผ่อนคลาย
• รู้สึกผิดหวัง ว่างเปล่า โดดเดี่ยว ไร้ค่า มีความคิดอยากตายหรืออยากฆ่าตัวตาย
• มีปัญหาเกี่ยวกับความจำ ไม่สามารถจดจำสิ่งต่างๆ ได้ ไม่มีสมาธิในการทำสิ่งใดให้สำเร็จลุล่วง
• ทำกิจกรรมต่างๆ ลดน้อยลงมาก ไม่อยากทำอะไร
• มีปัญหาในการนอน นอนไม่หลับ นอนมากหรือน้อยเกินไป
• มีปัญหาด้านการกิน กินอาหารปริมาณมากหรือน้อยจนเกินพอดี
• มีแนวโน้มใช้สารเสพติด

 

 

การรักษาโรคไบโพลาร์

 

ผู้ป่วยจะได้รับการรักษาตามกระบวนการที่เหมาะสมกับความรุนแรงและลักษณะอาการ อย่างไรก็ตาม โรคไบโพลาร์ ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่สามารถใช้ยาปรับสมดุลสารสื่อประสาทและการบำบัดเพื่อช่วยบรรเทาและควบคุมอาการป่วยได้

 

 

การป้องกันโรคไบโพลาร์

 

แม้จะไม่มีวิธีที่แน่นอนในการป้องกัน โรคไบโพลาร์ แต่อาจป้องกันปัจจัยเสี่ยงต่างๆ หรือป้องกันการเกิดอาการรุนแรงและภาวะแทรกซ้อนอื่นได้ เช่น

 

• ดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงสมบูรณ์ ระมัดระวังการเกิดอุบัติเหตุ
• รักษาสุขภาพจิตให้ดี หลีกเลี่ยงการเผชิญความเครียดต่างๆ
• เข้ารับการรักษาอย่างสม่ำเสมอ และกินยาตามคำสั่งของแพทย์ เพื่อให้สภาวะทางอารมณ์คงที่ และป้องกันการเกิดอารมณ์แปรปรวนที่ควบคุมไม่ได้
• ไม่หยุดการรักษา และไม่เลิกกินยากลางคันเพราะคิดว่าอาการดีขึ้นแล้ว เนื่องจากมีความเสี่ยงสูงที่อาการจะกลับมา หรืออาการอาจกำเริบหนักกว่าเดิม
• ระมัดระวังเรื่องการใช้ยาชนิดอื่นๆ ที่อาจส่งผลกระทบต่อระดับสารเคมีในสมองที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของอารมณ์
• สังเกตอาการที่เป็นสัญญาณสำคัญของโรคหรืออาการแทรกซ้อนต่างๆ แล้วรีบไปพบแพทย์เพื่อเข้ารับการรักษาอย่างเหมาะสมหากพบความผิดปกติ

 

 

ข้อมูล : Pobpad