'นวเวช' เน้นย้ำ ผู้หญิง ตรวจ 'มะเร็งเต้านม' โอกาสรักษาหาย

7 ตุลาคม วันมะเร็งเต้านมสากล (World Breast Cancer Day) ตุลาคมเป็นเดือนแห่งการรณรงค์ต่อต้านมะเร็งเต้านมสากล ซึ่งองค์กรต่าง ๆ ทั่วโลกจะร่วมใจกันออกมากระตุ้นเตือนให้ทุกคนตระหนักถึงความรุนแรงของมะเร็งเต้านม 

มะเร็งเต้านมถือเป็นภัยร้ายที่พบมากเป็นอันดับ 1 ในผู้หญิงทั่วโลก  ปัจจุบันในไทยพบผู้ป่วยรายใหม่ถึงวันละ 30-40 ราย และมีผู้เสียชีวิตคิดเป็น 25% ของจำนวนผู้ป่วยรายใหม่ในทุก ๆ วัน แสดงให้เห็นว่าผู้ป่วยส่วนใหญ่ รู้ช้า จึงทำให้ขาดการได้รับการรักษาที่ถูกต้องทันท่วงที 

วิธีลดการสูญเสียชีวิตจากโรคมะเร็งเต้านมที่สำคัญ คือ การตรวจคัดกรอง ซึ่งปัจจุบันมีเทคโนโลยีประสิทธิภาพที่จะทำให้เราตรวจพบโรคได้แม้ในระยะต้น ซึ่งหากตรวจพบว่าเป็นก็ไม่ต้องเสียกำลังใจไป เพราะปัจจุบันมี ทางเลือกในการรักษา ที่ช่วยให้ผลการรักษาดีโดยมี effect กับผู้ป่วยน้อยกว่าเดิม ตอบโจทย์ความต้องการของคนไข้มากขึ้น ซึ่งทีมแพทย์เฉพาะทางจาก โรงพยาบาลนวเวช จะได้มาบอกเล่ารายละเอียดในเรื่องนี้ เป็นข้อมูลดี ๆ ที่นำมาฝากกันในเดือนแห่งการรณรงค์ต่อต้านมะเร็งเต้านม

 

 

‘หัวใจ คือ แพทย์เฉพาะทางและเครื่องมืออันทันสมัย’ 
พญ.ชุตินันท์ วัชรกุล แพทย์เฉพาะทางด้านรังสีวิทยาวินิจฉัยและรังสีร่วมรักษาของเต้านม ศูนย์รังสีวินิจฉัย โรงพยาบาลนวเวช กล่าวว่า ผู้หญิงควรตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมทุกปี ซึ่งแพทย์จะตรวจด้วยเครื่องมือที่เหมาะสมตามอายุ โดยแนะนำให้ผู้ที่มีอายุ 35 ปีขึ้นไป 

ตรวจด้วยแมมโมแกรมและอัลตราซาวด์คู่กัน เนื่องจากแมมโมแกรมใช้ดูหินปูน ลักษณะการดึงรั้งของเต้านม ส่วนอัลตราซาวด์ใช้ดูถุงน้ำ และก้อนเนื้อ การตรวจคู่กันทั้ง 2 วิธี จะทำให้ได้ผลแม่นยำมากยิ่งขึ้น ส่วนคนอายุน้อยกว่า 35 ปี และไม่มีอาการ แนะนำให้ตรวจด้วยอัลตราซาวด์ก่อน 

“สิ่งสำคัญคือควรตรวจกับแพทย์เฉพาะทาง โดยเฉพาะอัลตราซาวด์ที่ต้องอาศัยความชำนาญการของแพทย์ในการแปลผล และแมมโมแกรมจะใช้เครื่อง Tomosynthesis ซึ่งแสดงภาพแบบ 3 มิติที่มีความ คมชัดกว่า ใช้แรงบีบไม่มากและได้รับรังสีในปริมาณที่ไม่เป็นอันตราย เพื่อให้ตรวจพบความผิดปกติได้ตั้งแต่ระยะเริ่มต้น” 
 

 

 

 

‘ทางเลือกที่มากขึ้นในการผ่าตัดรักษา’ 
นพ.ปิยศักดิ์ ทหราวานิช แพทย์เฉพาะทางด้านศัลยกรรมเต้านมและเสริมสร้างเนื้อเต้านม ศูนย์ศัลยกรรม โรงพยาบาลนวเวช กล่าวว่า อยากให้คนที่เป็นมะเร็งเต้านมมีกำลังใจและศรัทธาในการรักษา อยากให้มี Mind set ว่ามะเร็งเต้านมสามารถรักษาให้หายได้ สถิติผู้ป่วยมะเร็งเต้านมระยะ 0 มีโอกาสหายสูงถึง 99% ระยะที่ 1 : 90% ระยะที่ 2 : 80-85% แต่สิ่งสำคัญคือต้องเริ่มจากการวินิจฉัยที่ถูกต้อง มีผู้ชำนาญการเฉพาะทางด้านรังสีที่บ่งบอกว่ารอยโรคอยู่ตรงไหน เมื่อสรุปว่าเป็นเนื้อร้ายก็เข้าสู่กระบวนการรักษา ซึ่งนวเวช มีทีมสหสาขา ที่จะพิจารณาว่าคนไข้ควรรักษาตามลำดับขั้นอย่างไร ผ่าตัด ใช้ยา ฉายแสง หรือเคมีบำบัด

“ในการผ่าตัด เดิมเราทราบว่ามี 2 วิธี คือ ผ่าตัดเต้านมออกทั้งเต้า และผ่าตัดแบบสงวนเต้า แต่ปัจจุบันมีทางเลือกมากขึ้น เช่น ถ้าก้อนเนื้อใหญ่ แต่คนไข้ต้องการสงวนเต้า ก็ทำได้ โดยให้ยาเพื่อให้ขนาดก้อนเล็กลงก่อน เพื่อให้ผ่าตัดแล้วยังเหลือเต้านมในสภาพได้รูปทรงสวยงาม หรือกรณีมีรอยโรคหลายจุดซึ่งจำเป็นต้องตัดทั้งเต้า แต่คนไข้ไม่ต้องการเสียเต้า เราก็จะคว้านเนื้อเต้านมข้างในออก เก็บผิวหนัง หัวนม ลานหัวนม แล้วนำเนื้อเยื่อของคนไข้ หรือซิลิโคน ใส่เข้าไปทดแทนเนื้อเต้านมที่นำออกไปนั้นหรือแม้แต่การผ่าตัดเพื่อป้องกัน ซึ่งจะทำในกรณีที่ตรวจพันธุกรรมพบว่ามียีนที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งเต้านมก็จะนำเทคนิคการผ่าตัดนี้มาใช้ นวเวชก็สามารถตรวจพันธุกรรมและผ่าตัดป้องกันได้” 

 

 

‘แพทย์และคนไข้ ออกแบบการรักษาร่วมกัน’ 
นพ.วิกรม เจนเนติสิน อายุรศาสตร์มะเร็งวิทยาและเคมีบำบัด ศูนย์มะเร็งและโรคเลือด โรงพยาบาลนวเวช กล่าวถึง ยาที่ใช้ในการรักษามะเร็งเต้านมว่ามีหลายชนิด เช่น ในกลุ่มที่ถูกกระตุ้นด้วยฮอร์โมนเพศจะใช้ยาต้านฮอร์โมน ส่วนกลุ่มที่มีสาเหตุจากยีน Her2 จะให้ยายับยั้งการทำงานของยีนนี้  

 

“คนไข้ส่วนใหญ่อาจจะไม่ต้องการรับยาเคมีบำบัด แพทย์ก็จะดูว่าสาเหตุของโรคของผู้ป่วยคืออะไร สามารถรักษาวิธีอื่นได้หรือไม่ บางเคสเคมีบำบัดอาจไม่จำเป็น ซึ่งปัจจุบัน นวเวช มีเทคโนโลยีที่ทันสมัย โดยนำก้อนมะเร็งและเจาะเลือดไปตรวจ เพื่อดูว่าคนไข้มีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำใน 10 ปี กี่เปอร์เซ็นต์ ถ้าได้รับเคมีบำบัดแล้วโอกาสเป็นซ้ำเหลือกี่เปอร์เซ็นต์ เพื่อพิจารณาว่าการได้รับเคมีบำบัดมีประโยชน์มากกว่าไม่ได้รับหรือไม่ ถ้าหากจำเป็นต้องใช้เคมีบำบัด คนไข้ก็ไม่ต้องกังวล เพราะยาเคมีบำบัดในปัจจุบันมีผลข้างเคียงน้อย ลดการอาเจียน ลดการติดเชื้อ ลดอาการผมร่วง นอกจากนี้ ยังมียาพุ่งเป้า หรือยาภูมิคุ้มกันบำบัด ซึ่งมีบทบาทในการรักษามากขึ้น เรียกได้ว่า นวเวช มียาทุกชนิดเทียบเท่าต่างประเทศ ซึ่งแพทย์และคนไข้สามารถวางแผนการรักษาร่วมกัน คนไข้สามารถบอกประเด็นที่กังวลหรือต้องการหลีกเลี่ยง แล้วจึงเลือกวิธีที่เหมาะสมที่สุด โดยค่าใช้จ่ายอยู่ในระดับที่คนไข้เข้าถึงได้”