รู้จัก ‘นมหนองโพ’ โครงการพระราชดำริ ร.๙ ที่ ‘ลิซ่า’ บอก วัยเด็กต้องนี่เลย

สหกรณ์โคนมราชบุรี ก่อตั้งโดยพระราชประสงค์ของในหลวง รัชกาลที่ ๙ เพื่อแก้ปัญหาไม่มีตลาดจำหน่ายน้ำนมดิบโดยที่พระองค์ไม่รับผลกำไร แต่ให้นำเงินส่วนหนึ่งเข้ากองทุนให้เป็นทุนการศึกษาลูกหลานสมาชิกผู้เลี้ยงโคนมถึงปัจจุบัน

 

ซึ่งการที่ ลิซ่า BLACKPINK ไอดอลระดับโลกชาวไทย ได้โพสต์ภาพนมปรุงแต่งพาสเจอไรซ์ รสช็อกโกแลต บรรจุถุงตราหนองโพ ลงในอินสตาแกรมส่วนตัว lalalalisa_m ที่มีผู้ติดตามกว่า 94 ล้านผู้ใช้ พร้อมระบุว่า "วัยเด็กต้องนี่เลย" ก็ทำให้กลายเป็นกระแสชั่วข้ามคืน จนชาวเน็ตต่างบอกว่า จะไปหาซื้อมาดื่มตามลิซ่า สำหรับนมถุงตราหนองโพ ผลิตโดย สหกรณ์โคนมราชบุรี จำกัด (ในพระบรมราชูปถัมภ์) 

 

ย้อนกลับไปในอดีต ประเทศไทยเริ่มพัฒนาสายพันธุ์โคของประเทศโดยใช้การผสมเทียมมาตั้งแต่ปี 2499 โดยกรมปศุสัตว์เปิดสถานีผสมเทียมแห่งแรกที่จังหวัดเชียงใหม่ ต่อจากนั้นในปี 2501 กรมปศุสัตว์ได้ก่อตั้งสถานีผสมเทียมแห่งที่สอง ภายในกรมปศุสัตว์ กรุงเทพมหานคร กระทั่งปี 2505 กรมปศุสัตว์ได้ก่อตั้งสถานีผสมเทียมแห่งที่สาม ที่ตำบลหนองโพ อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี และขยายงานผสมเทียมโคนมออกไปในพื้นที่ของจังหวัดต่างๆ การผสมเทียมขณะนั้นได้รับความนิยมมากขึ้นทุกปี ทำให้มีจำนวนเกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมเพิ่มมากขึ้น 

 

อย่างไรก็ตาม ปี 2511 เกษตรกรผู้เลี้ยงโคนมจังหวัดราชบุรีประสบปัญหาไม่มีตลาดจำหน่ายน้ำนมดิบ ทำให้เกิดความเสียหายแก่น้ำนมดิบและประสบปัญหาขาดทุนในการประกอบอาชีพ นายใช้ จันทร์ภิวัฒน์ ผู้ใหญ่บ้านได้เข้าเฝ้าฯถวายฎีกาแด่ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (ในหลวง รัชกาลที่๙) พระองค์จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างโรงงานเพื่อแปรรูปน้ำนมดิบขึ้นที่บริเวณภายในสวนจิตรลดาพระราชวังดุสิต 

 

 

ต่อมาจึงมีพระราชดำริให้มีการสร้างโรงงานเพื่อแปรรูปน้ำนมดิบที่ตำบลหนองโพ อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี 

 

ต่อมาในปี 2513 นายทวิช กลิ่นประทุม ส.ส.ราชบุรี (ขณะนั้น) ได้ทูลเกล้าฯ ถวายเงินเพื่อเตรียมดำเนินการจัดตั้งโรงงานนมหนองโพ และจัดซื้อที่ดินบริเวณตำบลหนองโพจำนวน 50 ไร่ เพื่อเป็นที่ตั้งโรงงานนมหนองโพ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดตั้งคณะกรรมการการสร้างโรงงานขึ้น โดยพระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์เพิ่มจากเงินที่มีผู้ทูลเกล้าฯ ถวาย กระทั่งปี2514 คณะกรรมการ “ศูนย์รวมนม” และกลุ่มสมาชิกยื่นคำร้องขอจดทะเบียนเป็นสหกรณ์โคนม โดยใช้ชื่อว่า สหกรณ์โคนมราชบุรี จำกัด

 

วันที่ 9 มีนาคม 2515 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดโรงงานนมหนองโพบริหารงานใช้ชื่อว่า บริษัท ผลิตภัณฑ์นมหนองโพ จำกัด (ในพระบรมราชูปถัมภ์) โดยมี พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เป็นผู้ถือหุ้นใหญ่ และมี ม.ล.เดช สนิทวงศ์ เป็นประธานกรรมการดำเนินการ 

 

พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานเงื่อนไขไว้ด้วยว่าบรรดาเงินกำไรสุทธิที่บริษัทหาได้จากการจำหน่ายผลิตภัณฑ์นมนั้น ไม่มีการแบ่งกำไรให้แก่ผู้ถือหุ้น แต่ให้บริษัทนำกำไรสุทธิส่วนหนึ่งเข้ากองทุนสะสมเพื่อประโยชน์แก่การศึกษาของบุตรหลานสมาชิกกลุ่มผู้เลี้ยงโคนมและสมาชิกสหกรณ์ซึ่งเป็นผู้ส่งนมสดให้แก่โรงงานประจำ 

 

เมื่องานของสหกรณ์โคนมฯ เจริญก้าวหน้าตามวัตถุประสงค์ สมาชิกสหกรณ์ต่างมีความเข้าใจในหลักสหกรณ์และมีหลักฐานมั่นคง จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้โอนทรัพย์สินทั้งหมดให้เป็นกรรมสิทธิ์ของสหกรณ์ และดำเนินกิจการในรูปของสหกรณ์ต่อไปตามพระราชประสงค์

 

ขณะเดียวกัน พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเงินที่มีผู้ทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อจัดตั้งเป็นมูลนิธิ โดยมีพระราชประสงค์ให้ช่วยเหลือการศึกษาแก่บุตรของสมาชิกสหกรณ์โคนมหนองโพราชบุรี ที่เรียนดี แต่ยากจน หรือช่วยสงเคราะห์ครอบครัวสมาชิกสหกรณ์ฯ ที่ประสบภัยพิบัติ โดยพระราชทานนามว่า “มูลนิธิพระบารมีปกเกล้า” รวมทั้งทรงพิจารณาวินิจฉัยจัดตั้งกองทุนหุ้น เพื่อการศึกษาวิจัยและพัฒนาเกี่ยวกับเทคโนโลยีด้านผลิตภัณฑ์นม รวมทั้งส่งเสริมด้านการศึกษาของลูกหลานสมาชิกสหกรณ์ฯ และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามกองทุนหุ้นว่า“กองทุนพระราชทานสหกรณ์โคนมหนองโพ”

 

ปี 2520 สหกรณ์โคนมหนองโพฯ เริ่มขยายตลาดนมพาสเจอไรซ์มากขึ้น ตามปริมาณน้ำนมดิบที่รับเข้าต่อวัน 

 

ปี 2523 ได้ตัดสินใจลงทุนครั้งใหญ่ โดยติดตั้งเครื่องจักรผลิตนมระบบ ยูเอชที (ULTRA HIGH TREATMENT MILK) การดำเนินกิจการของสหกรณ์โคนมหนองโพฯ เป็นไปด้วยความเจริญก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว มีการขยายโรงงานผลิตภัณฑ์พาสเจอไรซ์ ซึ่งสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีเสด็จพระราชดำเนิน ทรงเปิดอาคารผลิตผลิตภัณฑ์นมพาสเจอไรซ์เมื่อปี 2546

 

ปัจจุบัน สหกรณ์โคนมราชบุรี จำกัด (ในพระบรมราชูปถัมภ์) ได้ออกผลิตภัณฑ์แปรรูปจากนมหลายรายการ เช่น นมยูเอชที นมพาสเจอไรซ์ นมอัดเม็ด โยเกิร์ต จัดจำหน่ายตามห้างสรรพสินค้า ร้านสะดวกซื้อ และร้านค้าทั่วไป รวมทั้งยังมีการจัดตั้งร้านนมสดหนองโพ ร้านหนองโพคาเฟ่ ซึ่งเริ่มเปิดตัวในปี 2562 เพื่อต่อยอดธุรกิจใหม่ ภายในแบรนด์หนองโพ และจำหน่ายผลิตภัณฑ์ไอศกรีมแก่ร้านค้าในพื้นที่จังหวัดราชบุรีและพื้นที่ใกล้เคียง